جالب است که بدانید برخی از تکنیک‌های مدیریتی کارآمد که امروزه در بسیاری از کسب‌وکارها استفاده می‌شوند، از قلمرو زیستی حیوانات و الگوهای رفتاری آنها الهام گرفته شده. در این پست به معرفی بعضی از آنها می‌پردازیم.
همکاری زنبوری
وقتی به رفتار زنبور‌های عسل درون کندوها دقت می‌کنیم متوجه قدرت شگفت‌انگیز آنها در خود سازماندهی می‌شویم. آنها از طریق نوعی حرکات رقص‌گونه با یکدیگر ارتباط برقرار کرده و وظایف پیچیده را به یکدیگر محول میکنند، هر زنبور نقشی را برعهده گرفته و طبق توانایی‌های خود سعی می‌کند آن را به بهترین وجه به انجام برساند.
از همین رفتار آنها آموختیم که یک مدیر با تعیین اهداف روشن و ارائه پشتیبانی، می‌تواند تیم‌ها را برای خودسازماندهی توانمند سازد و افراد را ترغیب کند تا از نقاط قوت خود برای موفقیت جمعی استفاده کنند.
- تخصیص نقش‌ها براساس مهارت‌ها: اعضای تیم را تشویق کنید تا در مورد نقاط قوت و ضعف خود با هم صحبت کنند. نقش‌ها و مسئولیت‌ها را بر اساس مهارت‌ها و علایق افراد تقسیم کنید.
- سیستم اشتراک دانش ایجاد کنید: از ابزارهایی مانند کانال‌های ارتباطی مشترک استفاده کنید تا دانش و تخصص در کل تیم به اشتراک گذاشته شود.
رهبری گرگ
همانطور که میدانید گرگ‌ها برای ادامه بقا به شکل گروهی زندگی میکنند و به شکار می‌پردازند، در رفتار آنها حس قوی سلسله مراتب با تبعیت از رهبر آلفا (قوی‌ترین و فعال ترین عضو گروه) مشاهده می‌شود. با این حال یک رهبر همه وظایف را بر عهده ندارد و سایر اعضا بسته به نقش و اهمیت آنها در شکار، مراقبت از توله‌ها و محافظت از گله جایگاه خود را تعریف میکنند.
مطالعه این رفتار باعث به وجود آمدن سبک رهبری مشارکتی شد به این معنی که یک رهبر باید وظایف را به افراد مناسب محول کند، از نقاط قوت اعضای تیم استفاده کند و احساس مسئولیت مشترک را تقویت کند.
- تصمیم گیری مشارکتی: جلسات بارش فکری برگزار کنید و از آورده همه اعضای تیم برای حل مشکلات و تصمیم گیری استفاده کنید.
- رهبری چرخشی: برای پروژه‌های خاص، رهبری مشترک را در نظر بگیرید تا افراد مختلف فرصتی برای رهبری تیم داشته باشند و آن را تجربه کنند.
- جلسات فردی: جلسات بازخورد منظم با تک تک اعضای تیم ترتیب دهید تا نقاط قوت و ضعف را شناسایی کرده و به طور متمرکز روی برنامه‌های توسعه فردی کار کنید.
کلونی مورچه‌ها
مورچه‌ها با ترشح نوعی ماده فرمونی مسیرهایی که درآنها غذا یافت می‌شود را به یکدیگر نشان میدهند. کسانی که این مسیرها را دنبال میکنند به پاداش مطلوب یعنی غذا میرسند و آن مسیر را با ترشح فرومون‌های بیشتر برای سایرین مشخص میکنند و با همین روند مسیر موفقیت تثبیت می‌شود.
در انسان‌ها نیز این استراتژی قابل اجرا است. کارمند را برای رفتارهای مطلوب و دستیابی به اهداف کلی سازمان در مسیرهایی که خود کشف کرده‌اند قرار دهید و برای تشویق و آنها از خودشان استفاده کنید و در نتیجه به افراد موفق پاداش بدهید.
- برنامه ریزی هوشمندانه اهداف: برای هر تیم اهدافی خاص، روشن، قابل دستیابی، مرتبط و زمان‌دار تعیین کرده و موفقیت‌ها را با هم جشن بگیرید. ایجاد اهداف مناسب باعث جهت‌گیری صحیح و ایجاد انگیزه در گروه خواهد شد.
- تعیین پاداش‌های مشترک: همچنین برای تشویق کارمندان، پاداش‌های مناسب با هر تیم در نظر بگیرید تا در نتیجه انجام یک کار گروهی قوی و رسیدن به هدف مشترک، شایسته آن شوند.
- فعالیتهای تیم سازی: به جای اینکه به افراد وظیفه‌های جداگانه بدهید و از آنها به صورت جزیره‌ای کار بخواهید، گروه‌های منسجم تشکیل داده و از آنها کارگروهی بخواهید تا باعث نظارت بر کار یکدیگر و تقویت همکاری بین انها شوید.
همچنین بخوانید:
سعید کشاورز کرمانی (سردبیر)1402/07/15• 1 دقیفه زمان برای خواندن
انسجام در پرواز
پرندگانی که در یک دسته پرواز می کنند نماد اعتماد و انسجام در گروه هستند. آنها با تنظیم مداوم موقعیت خود، مانورهای پیچیده را با نظم قابل توجه ارائه میکنند.
از آنجا که در شرکت‌ها و سازمان‌ها کار گروهی از اهمیت به سزایی برخوردار است، هماهنگ بودن و اعتماد روانی افراد به یکدیگر باعث بهبود کیفیت کار و افزایش بهره‌وری خواهد شد. پس شما نیز باید در تیم خود اعتماد، نظم و هماهنگی ایجاد کنید و برای دستیابی به اهداف مشترک، ارتباطات متقابل و حس همکاری را تقویت کنید.
- برگزاری جلسات منظم تیمی: برای افزایش ارتباط و بهبود گردش اطلاعات برگزاری جلسات منظم و هدمند بسیار مهم است.
- استفاده از پلتفرم‌های اشتراک گذاری اطلاعات: برای جلوگیری از اتلاف اطلاعات و دسته‌بندی صحیح آنها از برنامه‌هایی همچون ERP یا Odoo و امثال آنها استفاده کنید.
- گوش دادن فعال: گوش دادن فعال را در جلسات و مکالمات تشویق کنید. مطمئن شوید که همه احساس شنیده شدن و ارزش داشتن میکنند. از همه نظر بخواهید و به نظرات همه توجه کنید.
- بازخورد سازنده: بازخورد سازنده را به موقع و با احترام ارائه دهید. روی بهبود عملکرد و یادگیری بیشتر تمرکز کنید، نه سرزنش کردن.
سیستم دیده‌بانی میرکات‌ها
هنگامی که میرکت‌ها (دم عصایی) در جستجوی غذا هستند یکی از اعضا وظیفه دیده‌بانی و مراقبت از سایرین را برعهده دارد. این سیستم امنیت گروه را تضمین کرده و به دیگران اجازه می‌دهد تا با خیال راحت روی وظایف خود تمرکز کنند.
یک مدیر توانا با توجه به قابلیت‌های افراد به تقسیم وظایف و هدایت اطلاعات سازمانی می‌پردازد و با فراهم کردن آرامش و امنیت در گروه، دغدغه‌های افراد را برای مواجه شدن با وظایف کاهش می‌دهد.
- امنیت روانی ایجاد کنید: هر کارمند در صورتی بهترین عملکرد را خواهد داشت که امنیت روانی و آسایش فکری را تجربه کند پس سعی کنید در تیم‌ها فضای دوستانه و امنی را بسازید. محیط کاری ایجاد کنید که اعضای تیم در آن احساس امنیت کنند نه ریسک تا به راحتی بتوانند ایده‌ها را به اشتراک بگذارند. برای ایجاد چنین فضایی کافیست شما به عنوان الگو، صادقانه اشتباهات خود را بدون هیچ ترسی از قضاوت یا مجازات بپذیرید.
اینجا فقط به چند مورد از رفتارهای سازمانی و استراتژی‌های گروهی که خداوند در فطرت حیوانات قرار داده اشاره کردیم. با مطالعه بیشتر و دقیق‌تر این رفتارها و به کار گرفتن آنها در مطالعات اجتماعی و مدیریتی به بینش‌های ارزشمندی در مورد رهبری، کار تیمی، ارتباطات و انگیزه دست پیدا خواهیم کرد که همگی در محیط‌های کاری مدرن قابل استفاده هستند.
Related blogs
