چند هفته اخیر بازار صحبت‌ها در مورد داستان غمبار زیردریایی تایتان گرم بوده. ماموریت زیردریایی تایتان که توسط شرکت Ocean Gate's ساخته شده بود، انجام یک سفر توریستی در اعماق دریا برای مشاهده لاشه کشتی سلطنتی تایتانیک بود. تایتان ساب برای بررسی اعماق اقیانوس اطلس شمالی در سواحل نیوفاندلند کانادا ساخته شد، درست همان جایی که تایتانیک در سال 1912 غرق شد.

متاسفانه، تایتان ساب که قرار بود بخشی از یک هیئت اعزامی برای کشف بقایای تاریخی کشتی تایتانیک باشد، در اثر انفجار فاجعه‌بار (catastrophic implosion) که علت آن هنوز  نامعلوم است، نابود شد.

catastrophic implosion چیست؟

انفجار فاجعه بار یا همان catastrophic implosion عموما مربوط به زیر دریایی می‌باشد. واژه implosion به این معناست که نیرو به سمت داخل وارد میشود اما در explosion نیرو به سمت بیرون است. در implosion فشار غیرقابل تحملی به طور ناگهانی بر روی ساختار یک شیء، مانند یک زیردریایی، اعمال می‌شود. در نتیجه این افزایش ناگهانی فشار، ساختار مورد نظر دچار شکست و انهدام می‌شود. این واقعه معمولاً با ایجاد تغییرات شدید در فشار و عدم استحکام ساختاری کافی همراه است و می‌تواند منجر به از تخریب کامل شیء و تلفات جانی شود.

باید توجه داشت که تجزیه و تحلیل کاستی‌های تکنولوژیکی در زیردریایی تایتان و درس گرفتن از آنها برای جلوگیری از حوادث مشابه در آینده بسیار مهم است. در ادامه به این کاستی‌ها می‌پردازیم.

محدودیت‌های طراحی

یکی از مشکلات طراحی این بود که دریچه تایتان فقط از بیرون باز می‌شد و مسافران داخل آن نتوانستند آن را باز کنند. فقدان یک سیستم پشتیبان اضطراری (مثل خروج اضطراری) در زیردریایی می‌تواند فاجعه بار باشد و اگر مشکلی در زیردریایی رخ بدهد سرنشینان هیچ راه فراری ندارند.

کمبود ابزار ناوبری

تایتان فاقد GPS یا یک فانوس مکان یاب بود و صرفاً به داده‌های ارائه شده توسط کشتی پشتیبانی سطحی متکی بود. این فقدان سیستم‌های ناوبری مستقل باعث شد فرآیند ردیابی با چالش‌های زیادی روبرو شود.

اتکا به کشتی پشتیبانی سطحی

دور بودن کشتی پشتیبان که روی سطح آب شناور بود باعث ناتوانی در واکنش سریع به شرایط اضطراری و ارائه کمک فوری شد. این حادثه باعث شد نیاز به روش‌های جایگزین یا تکمیلی برای اطمینان از ایمنی و بقای ماموریت‌های زیر آب هرچه بیشتر حس شود. این امر بر نیاز مبرم به پیشرفت‌ها در فناوری زیردریایی تاکید می‌کند.

مکانیزم کنترل زیردریایی تایتان

استفاده از دسته کنترلر بازی‌های ویدیویی برای کار کردن با زیردریایی، مطمئن به نظر نمی‌رسد و معلوم نیست تا چه حد می‌تواند در شرایط پیچیده دسترسی به شخص کنترل کننده بدهد. تجهیزات "نظامی محور" برای اطمینان از ایمنی تحت آزمایش‌های دقیق قرار می‌گیرند، اما یک کنترلر "مصرف کننده محور" ممکن است استانداردهای یکسانی را نداشته باشد.

فقدان گواهینامه‌ها

کمپانی اوشن گیت اظهار داشت که تایتان توسط هیچ مرجع کشتی‌رانی تایید نشده است! فرآیند صدور گواهینامه برای شناور Titan فقط وضعیت فیزیکی خود کشتی، مانند یکپارچگی ساختاری و عملکرد آن را بدون در نظر گرفتن اقدامات، شیوه‌ها یا فرهنگ ایمنی کلی شرکت ارزیابی می‌کند. به عبارت دیگر، آنها بر این باور بودند که گواهینامه صرفاً بر جنبه های فنی زیردریایی متمرکز است نه در نظر گرفتن عواملی مانند رویه‌های عملیاتی، شیوه‌های تعمیر و نگهداری، یا تعهد شرکت به انجام عملیات به صورت ایمن. این فقدان پایبندی به گواهینامه‌ها قطعا اختلالاتی در استانداردها و پروتکل های ایمنی ایجاد می‌کند.

مسائل مربوط به کنترل کیفیت

یک گزارش کنترل کیفیت که توسط یک افشاگر از کارمندان خود شرکت در ژانویه 2018 ثبت شده، که نشان می‌دهد هیچ آزمون غیرمخربی بر روی بدنه فیبر کربنی زیردریایی انجام نشده است. آزمون غیرمخرب برای شناسایی هرگونه ضعف یا نقص احتمالی در مواد ضروری است و عدم وجود چنین آزمایشی یک نگرانی جدی به حساب می‌آید.

درگیری‌های حقوقی با افشاگران

دیوید لاکریج، افشاگری که در مورد کنترل کیفیت و اقدامات ایمنی ابراز نگرانی کرد، با برخوردهای مغرضانه مواجه شد و در نهایت از سِمَت خود برکنار شد. این امر نشان دهنده عدم شفافیت و پاسخگویی این شرکت است.

برای  اطلاع بیشتر از زیردریایی تایتان این ویدئو را از یوتیوب ببینید:

به طور قطع برای مقامات مربوطه مهم است که این حادثه را کاملا بررسی کنند و اوشن گیت را در قبال هرگونه سهل انگاری یا نقص در پروتکل‌های ایمنی مسئول بدانند. برای اطمینان از ایمنی ماموریت‌های اکتشافی در اعماق دریا باید از این فاجعه درس‌های جدی گرفت.